Осы уақытқа дейін қасиетті қазақ топырағынан дүниеге даңқы жайылып, әлемдік өркениетке ұшан-теңіз білімімен өлшеусіз үлес қосқан ғұламаларымыз аз болмады. Олар ғылымда шекара жоқ екенін сөзімен де, ісімен де дәлелдеп кетіпті. Тәуелсіздіктен кейінгі жылдары дүниеге келген жастардың бойынан да бабаларының қанымен дарыған білім-ғылымға деген құштарлық байқалады. Оған дәлел – жастардың жыл санап ғылым саласына көбірек ден қоюы. Солардың бірі техника ғылымдарының магистрі, Қ.И. Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық зерттеу университеті, Автоматика және ақпараттық технологиялар институты, Электроника телекоммуникация және ғарыштық технологиялар кафедрасының аға оқытушысы Сұңғат Марксұлымен блиц-сұхбатымызды ұсынамыз.
– Былтыр ЖОО-ның үздік оқытушысы атанған екенсіз. Өмірбаяныңызбен танысқанда көптеген ғылыми жарияланымдарыңызға көз түсті. 2 оқулық, 3 оқу құралын шығарыпсыз. Білімге деген ықылас, ғылымға деген махаббат қайдан келді?
– Менің бойымдағы білімге деген құштарлық пен ғылымға деген сүйіспеншілік – білімнің қызық әлемін ашқан балалық шағымнан бастау алады. Мен студенттерге сабақ беру және зерттеу арқылы үнемі шабыт таптым. Бұл маған біліммен бөлісу және студенттерді шабыттандыру үшін оқулықтар мен оқу әдістемелік құралдарын жазуыма себеп болды.
– Өнертабыстық патентіңіз бар екен. Жалпы патент алу, әсіресе ғылым саласында оңай емес екенін естіп жатамыз. Осы жайында тоқталсаңыз…
– Иә, ғылыми салада патент алу мұқият зерттеуді және көп уақытты қажет ететін күрделі процесс болуы мүмкін. Менің патентім «Мұнай ұңғымаларындағы мұнай мен суды танушы» пайдалы моделіне байланысты. Бұл тәжірибе маған ғылыми қоғамдастыққа үлес қосуға ғана емес, білім мен ғылымдағы инновацияларды қолдаудың қаншалықты маңызды екенін көруге мүмкіндік берді.
– ЖОО-да сабақ беру, студенттерге білім үйретудің дәл қазіргі таңдағы қызығы мен қиындығы неде?
– Заманауи оқытуда тез өзгеретін технологияларға төтеп беру және оларды оқу үрдісіне кіріктіру маңызды. Студенттердің оқу стильдерінің әртүрлілігін ескере отырып, оқытуды дараландыруда да қиындықтар бар. Сондай-ақ мәселе студенттерді заманауи қиындықтар мен болашақ тенденцияларға дайындау үшін дәстүрлі әдістер мен инновациялар арасындағы теңгерімді табуда жатыр.
– Қазір мемлекет тарапынан ғалымдарға мүмкіндік есіктері ашылуда. Мысалы, шетелге жас ғалымдарды жіберу жағы да қолға алынуда. Шетелге барып білім алу туралы көзқарасыңыз қандай?
– Шетелде білім алу ғалымдар үшін жаһандық ғылыми қауымдастықтарға, озық зерттеулерге және жаңа перспективаларға қол жеткізуді қамтамасыз ететін құнды тәжірибе болуы мүмкін. Сондай-ақ білім алмасуға және ғылыми көкжиектерді кеңейтуге ықпал етеді. Дегенмен тиімділік мақсаттар мен контекстке байланысты екенін атап өткен жөн. Бұл бағыттағы мемлекеттік қолдау ғылыми кадрларды дамытуға және ұлттық ғылыми базаны байытуға ықпал ете алады.
Қ.И. Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық зерттеу университетінің қолдауымен 2020 жылдың ақпан айында професcор М.А. Бонч-Бруевич атындағы Санкт-Петербург мемлекеттік телекоммуникация университетінде «Радиотехника, қуатты электроника» бағыты бойынша тағылымдамадан өттім. Ағымдағы жылдың наурыз айында Люблин технологиялық университетінен тағылымдамадан өту жоспарымда бар.
– Әрбір адамның алға қойған мақсаттары болады. Болашақтан не күтесіз? Нендей жоспарларыңыз бар?
– Иә, менің де өз мақсаттарым өте көп. Ғылым саласында алдағы уақытта мақалалар мен оқу әдістемелік-құралдар санын арттырып, өз ізімді қалдырғым келеді.
Әңгімелескен
Нұрлайым ЖАҚЫПҚЫЗЫ
Жарайсын. Еңбегің бағаланып, жемістері көп болсын! ????